Podatek liniowy
O wybraniu podatku liniowego decyduje wysokość kwoty uzyskiwanych dochodów oraz ewentualna ucieczka w taki sposób przed drugim poziomem skali podatkowej (przed podatkiem 32 procent). Równocześnie wybranie podatku liniowego powiązane jest z rezygnacją z dużej części ulg oraz odliczeń, jakie przysługują osobom opodatkowanym na ogólnych zasadach. Wybranie formy podatku liniowego interesuje jedynie tych podatników, którzy osiągają znaczne kwoty rocznych dochodów. W sytuacji pozostałych podatników forma ta nie jest w rzeczywistości opłacalna. Widać to lepiej na zamieszczonej niżej tabeli.
Porównanie opłacalności podatku liniowego oraz zasad ogólnych
Podatek liniowy
|
Zasady ogólne
|
Podstawa (w złotych)
|
Podatek
|
Podstawa (w złotych)
|
Podatek
|
50 000
|
9 500
|
50 000
|
8 444
|
90 000
|
17 100
|
90 000
|
16 271
|
100 000
|
19 000
|
100 000
|
19 471
|
150 000
|
28 500
|
150 000
|
35 471
|
Wybór rozliczenia liniowego dokonany musi być w CEIDG – 1 w momencie dopiero rozpoczynania działalności (to integralny element tego formularza) W przypadku zaś zmian form opodatkowania trzeba dokonywać aktualizacji składając niezależny od CEIDG – 1 wniosek (oświadczenie) do właściwego Urzędu Skarbowego. Aktualizacja dokonana może być zarówno przez osoby, jakie rejestrowały działalność za pomocą wniosku CEIDG – 1, jak i osoby, które rozpoczęły działalność przed wprowadzeniem tego formularza. Nie należy składać zaś wniosku aktualizującego na CEIDG – 1, a jedynie do organów skarbowych. Przepisy nie przewidują w tym obszarze formularza, więc możliwe jest zwykłe pisemne oświadczenie podatników, w którym wskazują dokonanie swojego wyboru.
Wybór podatku liniowego w sytuacji rozpoczynania działalności podczas roku w CEIDG – 1, należy dokonać do dnia początku prowadzenia działalności. Późniejsze zmiany form w trakcie roku nie są dopuszczalne. Jeśli dochodzi natomiast do zmian w formie opodatkowania – zgłoszenie dokonane powinno być do 20 stycznia tego roku, za jaki podatnicy rozliczali się będą w liniowej formie.
Złożenie jednokrotne wniosku dotyczącego zastosowania podatków liniowych powoduje, iż także w kolejnych latach u podatników stosuje się liniowe rozliczenie. Jeśli podatnicy chcą zrezygnować z powyższej formy – muszą do dnia 20 stycznia konkretnego roku składać do odpowiedniego organu skarbowego oświadczenie o zrezygnowaniu. Opodatkowanie o charakterze liniowym zakłada, iż podatnicy rozliczają koszty podatkowe, które to obniżają wartość przychodów podatników.
Niemniej podatnik ten jednak oprócz kosztów uzyskiwania przychodów nie może rozliczać:
- Kwot wolnych od podatku (wartości 556, 02 złotych odliczana od obliczonego przez podatników podatku dochodowego);
- Ulg podatkowych, z wyłączeniem ulg abolicyjnych, związanych z zarobkami, które są uzyskiwane za granicami kraju.
Opodatkowanie na zasadach liniowych nie wyklucza także rozliczeń strat podatkowych poniesionych w latach poprzednich. Dotyczy to również lat, w których rozliczanie dokonywane jest w formie skali podatkowej. Odliczenie roczne możliwe jest w kwocie nie większej niż 50 procent strat wykazanych w konkretnym roku.
Uprawnienie do rozliczeń podatkiem liniowym nie może przysługiwać podatnikom, jacy, uzyskają z prowadzonej działalności – samodzielnie albo z tytułu praw do udziału w zyskach spółek niemających osobowości prawnej – przychody pochodzące ze świadczenia usług dla byłego albo obecnego pracodawcy, które odpowiadają czynnościom, jakie podatnicy albo minimum jeden ze wspólników spółki wykonywali lub wykonują w roku podatkowym w zakresie stosunku pracy, bądź spółdzielczego stosunku pracy. Podatnicy w takim przypadku tracą prawa do liniowego opodatkowania oraz są zobowiązani do wpłacania zaliczek od uzyskiwanego dochodu od początku roku zgodnie ze skalą podatkową, zaś gdyby wystąpiły zaległości podatkowe – także odsetek z tytułu zwłoki od zaległości dotyczących tych zaliczek.
Nie istnieje możliwość, aby podatnicy stosujący powyższą formę rozliczeń uzyskiwali w ramach prowadzonej działalności gospodarczej przychody, które są opodatkowane według skali podatkowej. Niemniej jednak pojawia się możliwość wybrania podatku liniowego, a poza tym uzyskiwania przychodów z prowadzonej działalności realizowanej w postaci spółki jawnej albo cywilnej, w jakich wspólnicy są opodatkowani zgodnie z ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych.
W związku z tym, że realizując działalność gospodarczą:
- Indywidualnie i łącznie, a w tym w postaci spółki jawnej albo cywilnej,
- W dwóch bądź większej liczbie spółek jawnych albo cywilnych,
– podatnicy mogą zastosować zasady ogólne i formy ryczałtowe z dochodów ze wszystkich z nich. Jednak nie stosuje się w jakiejkolwiek z powyższych spółek zasad ogólnych.
Z formy opodatkowania liniowego mogą korzystać jedynie podatnicy, którzy prowadzą działalność gospodarczą. Skutkuje to przede wszystkim próbą rozliczania przez działalność gospodarczą przychodów, które zostały uzyskiwane z działalności realizowanej osobiście, przykładowo w związku z działalnością:
- Literacką, artystyczną, naukową, oświatową, trenerską i publicystyczną, jak także przychody związane z uprawianiem sportu albo ze stypendiami sportowymi;
- Realizowaną podstawie umowy o zarządzanie przedsiębiorstwami, kontraktów menedżerskich albo umów posiadających podobny charakter.